Dit zijn de 7 belangrijke voordelen van meditatie en mindfulness

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor meditatie. Het lijkt wel alsof de overprikkelde westerse wereld het meer nodig heeft dan ooit. Steeds meer mensen trekken zich vrijwillig terug in de stilte. Heb jij al ooit gemediteerd? Dan zul je zeker hebben gemerkt dat het een aantal overduidelijke effecte teweeg brengt. Waarschijnlijk was je direct na je meditatie een stuk rustiger. Dit valt natuurlijk het meeste op, maar wist je dat mediteren nog een heel aantal andere grote voordelen met zich meebrengt?

Wat is meditatie?

Er zijn verschillende vormen van meditatie. In de meest gangbare vormen staat er meestal één punt centraal. Dit is je volledige aandacht richten op het huidige moment. Hierdoor wordt je geest vrij van gedachten, emoties en oordelen. Vaak wordt er gebruik gemaakt van ademhalingsoefeningen. Door je volledig te focussen op de meest primitieve beweging van het lichaam, de ademhaling, kun jij je geest vrijmaken volledig vrijmaken van gedachten en ruis.

Het meest gebruikelijke doel van meditatie is om je geest vrij te maken van gedachten, emoties en andere vormen van ruis.

De voordelen van meditatie

Je kunt je waarschijnlijk wel voorstellen dat dit een rustgevende beleving is. Zeker als je er steeds beter in wordt door het meerdere keren geoefend te hebben. Naast een hoop rust komen er steeds meer wetenschappelijk aangetoonde voordelen van meditatie naar boven drijven. Deze voordelen hebben zowel betrekking op je lichaam als op je geest. We zullen 9 overduidelijke voordelen met je bespreken.

1 Meditatie helpt je bloeddruk dalen

In 12 verschillende studies met in totaal 996 deelnemers is er onderzoek gedaan naar het effect van meditatie op de bloeddruk. Tijdens deze studies werd er gebruik gemaakt van mantra’s. Dit zijn zinnen of stukken tekst die je steeds voor jezelf herhaalt. Het resultaat was een gemiddelde daling van de bloeddruk met maarliefst 5 punten (in mm Hg).(1)

Hoge bloeddruk is een van de grootste risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Dit is al lange tijd één van de grootste boosdoeners in de westerse wereld.

2 Meditatie helpt bij het verdragen van pijn

In een amerikaanse studie van de Wake Forrest Universiteit werden deelnemers onder een MRI gelegd. Vervolgens kregen ze korte pijnprikkels toegediend. Op de MRI waren er grote verschillen zichtbaar tussen de groep vrijwilligers die mindfulness training hadden doorstaan en de vrijwilligers die dit niet hadden gedaan. Het meest opvallende verschil was de grotere activiteit in het hersengebied wat pijn onderdrukt bij de groep die de meditatie trainingen hadden doorstaan.(2)

3 Meditatie verhoogt de kwaliteit van je slaap

Tijdens een onderzoek naar insomnia (slapeloosheid) werden de deelnemers in 2 willekeurige groepen verdeeld. De ene groep beoefende meditatie voordat ze gingen slapen. De andere groep deed dit niet. Het onderzoek kwam met overtuigende resultaten. De groep die meditatie beoefende voor het slapen gaan, viel niet alleen sneller in slaap. De kwaliteit van hun slaap was ook nog een stukke beter.(3)

Meditatie zorgt ervoor dat je sneller in slaap valt en een betere kwaliteit nachtrust ervaart

4 Meditatie remt geheugenverlies door ouderdom

In een onderzoek met alzheimer patiënten leek een bepaalde vorm van meditatie de score op cognitieve testen te verhogen. In deze cognitieve testen waren het vooral de geheugen onderdelen waarop ze beter scoorde. Het ging om Kirtan Krya meditatie. Hierbij zeg je een mantra op en maak je herhalende bewegingen met je vingers. Deze methode is makkelijk aan te leren voor ouderen. Bovendien kostte het ze maar 12 minuten per dag om de verbeteringen op het gebied van geheugen te behalen.(4)

5 Meditatie vergroot je concentratieboog

Door je tijdens meditatie te focussen op één specifiek iets train je jouw vermogen om te concentreren. In een onderzoek naar meditatie en de gevolgen op concentratie stuurden ze deelnemers een 8 weken durend meditatie traject in. Na dit traject vergeleken ze deze deelnemers met deelnemers die geen meditatie ervaring hadden op aandachtstest. De mediterende deelnemers scoorde overduidelijk hoger op verschillende aspecten van hun aandacht. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het vermogen om aandacht te herstellen na een onderbreking.(5)

6 Meditatie zorgt voor een toename van geestelijke gezondheid (met name bij depressie)

In twee grote meta-analyses van onderzoek naar het effect van meditatie op depressie, bleek dat meditatie inderdaad de symptomen kon verlichten. Hierbij was het effect uiteraard minder groot dan de gebruikelijke medicatie. Toch waren de resultaten goed genoeg om meditatie therapie te overwegen als ondersteuning van de reguliere therapie. Naast afname van depressieve symptomen, leken ook tekenen van angst, pijn en stress minder te worden in deze studies.(6,7)

7 Meditatie leidt tot een afname stress

Zo nu en dan wat stress hoort eenmaal bij het leven. Het wordt een ander verhaal wanneer je lichaam niet uit deze staat van stress kan ontsnappen. Een gevolg hiervan is een constant verhoogd cortisol niveau (stresshormoon). De gevolgen op lange termijn zijn onder anderen een verhoogde bloedsuiker concentratie, onderdrukking van je afweersysteem en verhoogde ontstekingswaarde in je lichaam.

Er zijn duidelijke tekenen dat mindfulness meditatie kan helpen om je lichaam uit deze fase van verhoogde stress te helpen. Het helpt niet alleen bij het verlagen van de stress zelf, maar ook bij het verlagen van de ontstekingen als gevolg van die stress. Mindfulness lijkt overduidelijk het grootste effect te hebben op mensen die aangeven ook daadwerkelijk last te hebben van ernstige chronische stress.(8,9)

Meditatie kan helpen bij zowel lichamelijke als mentale stress

En. Ga je het nu eens proberen?

Dit zijn een aantal van de grootste voordelen van meditatie die worden ondersteund door wetenschappelijk bewijs. Ben je nu nog niet overtuigd ben de voordelen van meditatie? Dan weten wij het ook niet meer. Veel succes met mediteren. Hopelijk mag je de genoemde voordelen allemaal persoonlijk ervaren!

Citaties

1. Bai Z, Chang J, Chen C, Li P, Yang K, Chi I. Investigating the effect of transcendental meditation on blood pressure: a systematic review and meta-analysis. J Hum Hypertens. 2015;29(11):653-662. doi:10.1038/jhh.2015.6
2. Zeidan, F., Martucci, K. T., Kraft, R. A., Gordon, N. S., McHaffie, J. G., & Coghill, R. C. (2011). Brain mechanisms supporting the modulation of pain by mindfulness meditation. The Journal of neuroscience : the official journal of the Society for Neuroscience, 31(14), 5540–5548. https://doi.org/10.1523/JNEUROSCI.5791-10.2011
3. Martires J, Zeidler M. The value of mindfulness meditation in the treatment of insomnia. Curr Opin Pulm Med. 2015;21(6):547-552. doi:10.1097/MCP.0000000000000207
4. Khalsa DS. Stress, Meditation, and Alzheimer’s Disease Prevention: Where The Evidence Stands. J Alzheimers Dis. 2015;48(1):1-12. doi:10.3233/JAD-142766
5. Jha, A.P., Krompinger, J. & Baime, M.J. Mindfulness training modifies subsystems of attention. Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience 7, 109–119 (2007). https://doi.org/10.3758/CABN.7.2.109
6. Goyal M, Singh S, Sibinga EM, et al. Meditation programs for psychological stress and well-being: a systematic review and meta-analysis. JAMA Intern Med. 2014;174(3):357-368. doi:10.1001/jamainternmed.2013.13018
7. Jain FA, Walsh RN, Eisendrath SJ, Christensen S, Rael Cahn B. Critical analysis of the efficacy of meditation therapies for acute and subacute phase treatment of depressive disorders: a systematic review. Psychosomatics. 2015;56(2):140-152. doi:10.1016/j.psym.2014.10.007
8. Melissa A. Rosenkranz, Richard J. Davidson, Donal G. MacCoon, John F. Sheridan, Ned H. Kalin, Antoine Lutz, A comparison of mindfulness-based stress reduction and an active control in modulation of neurogenic inflammation, Brain, Behavior, and Immunity, 27, 2013, 174-184, https://doi.org/10.1016/j.bbi.2012.10.013.
9. Orme-Johnson DW, Barnes VA. Effects of the transcendental meditation technique on trait anxiety: a meta-analysis of randomized controlled trials. J Altern Complement Med. 2014;20(5):330-341. doi:10.1089/acm.2013.0204